Podstawową cechą porównawczą kolektorów próżniowych jest ich sprawność. Sprawność ta powinna być zbadana przez ośrodki naukowe a wyniki mogą być porównywane jeżeli badania były przeprowadzone w ten sam sposób. Niestety w praktyce niemal każdy producent wykonuje badania w innym ośrodku naukowym a badania te z reguły są przeprowadzane w inny sposób, co powoduje, że w zasadzie nie jest możlie obiektywne porównanie sprawności kolektorów różnych producentów. Co więcej niektórzy producenci dopuszczają się znacznych uproszczeń podczas wykonywanych badań tym samym wprowadzając klienta w błąd (np. badanie sprawności pojedynczej rury i mnożenie uzysku energetycznego przez ilość rur w kolektorze, oczywiście prawidłowo wykonane badanie powinno obejmować cały kolektor tak jak to jest przeprowadzane z kolektorami firmy InsBud), sztucznie "windując" parametry swoich kolektorów. Przeciętny klient nie znając się na w/w niuansach stoi przed naprawdę trudnym wyborem, który kolektor wybrać, który jest lepszy.
Aby ułatwić Państwu zadanie przygotowaliśmy kilka praktycznych porad, które w sposób szybki i stosunkowo prosty pozwolą wizualnie rozróżnić dobrą konstrukcję kolektora od kolektora, który tylko dobrze wygląda.
Materiał z jakiego zbudowany jest kolektor
W pierwszej kolejności należy sprawdzić z jakiego materiału jest wykonany kolektor (w szczególności zbieracz). Cześć producentów tnąc koszty wykonuje elementy kolektorów po prostu z plastiku lub z tworzywa sztucznego, a rama i inne części mogą być ze zwykłej stali. Kolektory z tworzywa sztucznego są narażone na uszkodzenia fizyczne, pęknięcia spowodowane różnicą temperatur itp. Uszkodzenie powłoki powoduje możliwość wniknięcia do zbieracza (belki głównej) kolektora wilgoci co powoduje, że zawilgocona izolacja staje się zupełnie bezużyteczna. Często zdarza się, że materiały z tworzywa są niewystarczająco odporne na wysokie temperatury. Dodatkowo takie materiały narażone na promieniowanie słoneczne płowieją, co obniża walory estetyczne kolektora. Poniżej widoczny jest przykład kolektora z obudową z tworzywa sztucznego:
Kolektory naszej firmy są wykonane w całości ze stali nierdzewnej zaczynając od ramy przez obudowę zbieracza (belki głównej) a skończywszy na śrubach, podkładkach itp. gwarantuje to maksymalną żywotność. Estetykę wykonania oraz trwałość i solidność konstrukcji widać na pierwszy rzut oka.
Jedynym elementem z tworzywa jest boczne zamknięcie belki głównej, wykonane z niepalnego ABS o wytrzymałości 250 oC. Połączenie z belką przy pomocy specjalnego silikonu, połączenie z rurą i miejscem na czujnik przy pomocy specjalnej gumowej uszczelki odpornej na wysokie temperatury. Wszystko to gwarantuje 100% szczelność połączeń.
Izolacja zbieracza (belki głównej) kolektora
Ważnym elementem zwiększającym skuteczność całego kolektora jest izolacja zbieracza kolektora. Często jest to zwykła izolacja z wełny mineralnej (lub szklanej) miękkiej o właściwościach izolacyjnych oraz odporności na wysokie temperatury niedostatecznych jak na kolektor próżniowy.
Prawidłowo wykonana izolacja powinna być z twardej i sprasowanej wełny mineralnej, gwarantującej maksymalną izolacyjność, wysoką odporność na temperatury. Właśnie w taki sposób jest wykonana izolacja w kolektorach IB-Sol.
Wymiennik zbieracza (belki głównej) kolektora
Podstawowym elementem determinującym sprawność kolektora typu Heat-Pipe (rurka ciepła) jest wymiennik zbieracza (belki głównej) kolektora, którego zadaniem jest odebrać ciepło jakie produkuje każda rura próżniowa w kolektorze. Oczywiście jak w przypadku każdego wymiennika podczas wymiany ciepła następują straty cieplne, dlatego wymiennik powinien być szczególnie dobrze wykonany. Niestety wielu producentów pokazuje niesłychaną ignorancję oto przykłady:
Jak widać, w rzeczywistości są to dwa wymienniki: zbieracz rurki ciepła -> tuleja odbiorcza a
następnie tuleja -> rurka. Przy czym tuleja jest znacznie za duża i zbyt krótka a styk tulei z rurkami instalacji jest tylko w kilku miejscach. Oczywiście jest to fatalne rozwiązanie i rozsądek podpowiada, że tak wykonany wymiennik może odebrać jedynie niewielki procent energii wyprodukowanej przez takie rury.
Nasz wymiennik gwarantuje maksymalny odbiór ciepła:
Zbieracz rurki ciepła idealnie pasuje do wymiennika, miejsce styku jest na całej powierzchni zbieracza rurki ciepła poza tym miejsce to jest smarowane specjalną pastą silikonową zwiększającą przewodność cieplną (pasta w komplecie z każdym kolektorem). Dodatkowo wymiennik jest maksymalnie poszerzony w miejscach odbioru ciepła. Medium w instalacji całkowicie otacza styk (na drugim zdjęciu rurka nie jest całkowicie wsunięta, aby pokazać jak pasuje zbieracz do wymiennika, w rzeczywistości cały zbieracz wchodzi do wymiennika) co powoduje maksymalny możliwy odbiór. Jest to tylko jeden wyjątkowo dopracowany wymiennik a nie tak jak pokazano wyżej dwa wyjątkowo nieefektywne wymienniki.
Na drugim zdjęciu dla przejzystości specjalnie zostały usuniete gumy naprowadzające i zabezpieczające przed zawilgoceniem wnętrze belki głownej. Jak na wcześniejszych zdjęciach widać nie wszyscy producenci stosują takie rozwiazania.
Rura próżniowa
Już na poprzednim zdjęciu niedopracowanego kolektora widać było rurę próżniową, teraz przyjrzyjmy się jej bliżej:
Już na pierwszy rzut oka widać, że rura próżniowa jest otwarta, przez co zabsorbowane ciepło w znacznym stopniu "ucieka" a nie jest przekazywane na rurkę ciepła. Kolejnym błędnym (ale łatwym w wykonaniu) rozwiązaniem jest umieszczenie rurki ciepła tuż przy ściance rury próżniowej a radiator odbierający ciepło z absorbera jest tylko na części przekroju rury. Oczywiście wniosek nasuwa się jeden: tylko część ciepła zaabsorbowanego jest przekazywane do rurki ciepła - reszta przepada. Niektórzy sprzedawcy próbują przekonać kupujących, że takie rozwiązanie umożliwia "nakierowanie" rury w ten sposób aby absorbowały więcej energii np z zachodu. Oczywiście jest to kompletna bzdura próbująca zatuszować ewidentne braki konstrukcyjne.
Optymalnie zaprojektowana i wykonana rura powinna wyglądać jak poniżej (takie są w kolektorach typu IB-Sol):
Radiator jest ciasno włożony w rurę próżniową, tak aby maksymalnie odbierał zaabsorbowane ciepło, nie tylko z góry kolektora ale z każdej strony (zarówno z boku jak i od spodu - światło odbite) - jest to podstawowa zaleta rurowych kolektorów próżniowych (kąt padania promieni słonecznych jest mało ważny w przeliczeniu na efektywność), której wcześniej pokazane przykłady ewidentnie zaprzeczają. Rurka ciepła znajduje się dokładnie w środku tak aby optymalnie pracować a montaż był maksymalnie prosty. Całość rury jest zatkana odpowiednim korkiem ograniczającym wydostawanie się ciepła z rury.
Ważnym elementem również jest materiał z jakiego jest wykonana rurka ciepła: powinna to być miedź twarda zabezpieczająca ją przed złamaniem a nawet przed zgięciem rurki. Uszkodzenie rurki powinno spowodować widoczne złamanie aby od razu można było zidentyfikować ewentualne uszkodzenie i wyciek płynu wewnętrznego. Nieprawidłowo wykonane rurki ciepła są z miedzi miękkiej, co powoduje że wyginają się w rękach a uszkodzenia powstają w sposób niezauważalny.
Należy również zwrócić uwagę na sam "termos" czyli rurę próżniową. Można spotkać rury zupełnie niesymetryczne tak, że wewnętrzna ścianka styka się ze ścianką zewnętrzną rury, co powoduje że w ogóle nie spełnia swoich izolacyjnych właściwości. Można również spotkać rury, w których zupełnie nie można stwierdzić czy jest w środku próżnia czy w ogóle jej nie ma. Prawidłowa rura powinna mieć odpowiedni mechanizm identyfikujący stan próżni wewnątrz. Rury kolektorów IB-Sol od wewnątrz pokryte są odpowiednią srebrną substancją, która przy kontakcie z powietrzem momentalnie sie utlenia, dzięki czemu łatwo stwierdzić, że próżni po prostu wewnątrz nie ma i rura jest zdekompresowana.
To są najczęstsze wady konstrukcyjne kolektorów próżniowych. Wiele elementów jest trudno sprawdzić, ponieważ są zakryte przez osłony zewnętrzne. Jednakże przed zakupem warto zapytać o przekrój kolektora aby możliwe było zajrzenie do środka. Właśnie tego typu wady konstrukcyjne i wprowadzanie "bubli" na rynek psuje opinię kolektorom próżniowym. Przed zakupem pamiętajmy, że cena nie koniecznie świadczy o klasie produktu a uczciwy producent nie boi się pokazać swoich rozwiązań konstrukcyjnych.
